سیانوریک اسید که با نام عمومی تثبیت کننده آب استخر شناخته می‌شود، سال‌هاست که برای ضدعفونی و گندزدایی آب استخرهای کلردار مورد استفاده قرار می‌گیرد و مناسب برای روش کلرزنی بویژه برای استخرهای روباز و در معرض تابش نور مستقیم آفتاب می‌باشد. استفاده از این ماده شیمیایی نه تنها موجب صرفه‌جویی در مصرف کلر می‌شود بلکه خطرات آن را نیز کاهش می‌دهد. فروشگاه تجهیزات استخر و جکوزی آبیکو در ادامه مقاله سیانوریک، به معرفی این ماده و مزایای استفاده از آن پرداخته است.
معرفی سیانوریک اسید
سیانوریک اسید(Cyanuric acid) با فرمول شیمیایی C۳H۳N۳O۳ یک ترکیب شیمیایی با شناسه پاب‌کم 7956 و جرم مولی 129.07 g/mol می‌باشد. شکل ظاهری این ترکیب شیمیایی پودر بلورین سفید و فرم تاومری آن ایزو سیانوریک است. این محصول با انواع روش‌های کلرزنی استخر سازگار است و به ازای هر متر مکعب از آب استخر، 40 گرم پودر سیانوریک مصرف می‌شود.
سطح تثبیت کننده آب استخر باید در 30-50 ppm حفظ شود و اغلب در ابتدای فصل شنا که یک استخر باز می‌شود، سنجیده می‌شود. سیانوریک اسید، بخشی از کلر موجود در آب استخر را احاطه می‌کند و مانع فرسایش سریع کلر در استخرهای روباز توسط نور خورشید می‌گردد.
مزایای سیانوریک اسید
- سیانوریک برای کنترل و تنظیم مقدار PH آب استخر مناسب است.
- هم به صورت یک محصول مستقل فروخته می‌شود و هم به عنوان افزودنی مناسب در قرص کلر عرضه می‌گردد.
- این تثبیت کننده شیمیایی در آب حل می‌شود و تاثیر کمی بر Ph ، آلکالینیتی و سختی دارد.
- برخلاف سایر اسیدها، سیانوریک اسید به عنوان تثبیت کننده کلر استفاده می‌شود و یک پیوند شیمیایی ضعیف و موقت با کلر تشکیل می‌دهد.
- کلر آزاد را در آب تثبیت می‌کند.
- به دلیلی توانایی جذب اشعه UV، از کلر آزاد در برابر نور خورشید محافظت می‌کند.
- ماندگاری کلر را افزایش می‌دهد و مانع می‌شود که صاحبان استخرها بخواهند مرتب به آب کلر اضافه کنند (استخرها بدون سیانوریک اسید تقریبا دو برابر کلر نیاز دارند).
- ایجاد پایداری در وضعیت تعادل شیمیایی آب
- کاهش دفعات مورد نیاز برای آزمایش مقدار کلر موجود در آب از روزانه به هفتگی
نشانه‌های کاهش یا افزایش تثبیت کننده در آب
نشانه‌های کاهش یا افزایش سیانوریک اسید در آب بسیار شبیه است. در صورتی که در استخر خود مشکل سطح کلر دارید در حالی که سایر مقادیر شیمیایی متعادل هستند، باید سطح این ماده شیمیایی را مورد بررسی قرار دهید:
سطح تثبیت کننده کمتر از 30 ppm
اگز سطح سیانوریک اسید از 30 ppm کمتر باشد، سطح کلر حفظ نمی‌شود. چراکه هر کلر اضافه شده به استخر به سرعت اکسید شده و در نور مستقیم آفتاب از بین می‌رود. در چنین شرایطی برای بالابردن مقدار سیانوریک می‌توان مقداری از این ماده شیمیایی به آب افزوده شود.
سطح سیانوریک اسید بیشتر از 50 ppm
در صورتیکه سطح تثبیت کننده از 50 ppm بیشتر باشد نگهداری سطح کل مشکل خواهد بود. زیرا وجود سیانوریک بیش از حد استاندارد، کاملا کلر را از بین می‌برد و آنرا غیر فعال می‌کند. در چنین شرایطی کلر نمی‌تواند با آلودگی‌های مضر و باکتری‌ها ترکیب شود و آب استخر را گندزدایی یا ضدعفونی کند. در چنین شرایطی وقتی میزان کلر آزاد آب سنجیده می‌شود، مقدار آن نزدیک صفر است.
زمانیکه مقدار اضافی سیانوریک اسید در آب وجود دارد، به سادگی قابل برداشتن نیست. در چنین شرایطی برای کاهش مقدار تثبیت کننده موجود در آب، باید ابتدا تقریبا 25 درصد آب استخر تخلیه شده و سپس آب استخر با آب شیرین تازه رقیق شود. بعد از انجام این کار باید آب استخر به مدت 12 تا 24 ساعت به گردش در آید و مجددا مقدار تثبیت کننده اندازه‌گیری شود. این فرآیند باید تا زمانی که نتایج آزمایشات مقدار اسید سیانوریک را در محدوده مجاز نشان می‌دهند، تکرار شود.
معایب افزایش سیانوریک اسید در استخر
- افزایش تثبیت کننده موجود در آب موجب کاهش مقدار ORP و کاهش اثربخشی کلر می‌گردد.
- افزایش غلظت تثبیت کننده در استخر موجب افزایش زمان ازبین بردن باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌گردد.
- افزایش غلظت سیانوریک موجب بی‌اثر شدن کلر در کشتن خطرناک‌ترین میکروارگانیسم ها در آب مثل cryptosporidium parvum می‌گردد.
اگر با مطالعه این مقاله این سوال برای شما پیش آمده که کلر معمولی بهتر است با کلر حاوی سیانوریک؟ یا تمایل دارید با تفاوت کلر معمولی و کلر حاوی تثبیت کننده آشنا شوید، کافیست اینجا کلیلک کنید.